ประเทศไทยกำลังเป็นประเทศของผู้สูงอายุ เพราะอัตราการเกิดใหม่ของประชากรน้อยลง ด้วยเหตุปัจจัยหลายๆ อย่าง จากงานศึกษาเรื่องประชากรในประเทศไทยพบว่า ภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ มากขึ้นซึ่งหากคุณอายุสามสิบขึ้นแสดงว่า บุคคลที่เลี้ยงคุณก็มีโอกาสการเป็นโรคสมองเสื่อมแล้วด้วยเช่นกัน ซึ่งผู้สูงอายุที่เป็นโรคสมองเสื่อมขั้นรุนแรงจะไม่สามารถช่วยตัวเองเลย แล้วคุณจะรู้ได้อย่างไรว่า คนดูแลเรามาตั้งแต่เล็ก จะเป็นโรคนี้ได้อย่างไร Health30Plus จะมาบอกถึงสัญญาณของโรคสมองเสื่อมให้สังเกตุกัน
Table of Contents
โรคภาวะสมองเสื่อมในผู้สูงอายุคืออะไร?
สมองเสื่อมเป็นภาวะของเซลล์สมองเสื่อมถอยลง ทำให้เกิดผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวันโดยเฉพาะผู้สูงอายุที่เกิดการหลงลืมจากสิ่งเล็กๆ น้อยๆ หากไม่รีบดูแลรักษา ก็จะส่งผลในการสามารถช่วยเหลือตัวเองได้ในอนาคต ปัญหาที่เกิดขึ้นตอนมีภาวะสมองเสื่อมนี้ จะส่งผลกระทบต่อหลายๆ มิติในการใช้ชีวิต เช่น ความสันพันธ์ การตัดสินใจ การรู้ทิศทาง ลืมตำแหน่งที่วางของ และ การควบคุมพฤติกรรม ซึ่งนานเข้า จะกระทบกันทั้งครอบครัว หากผู้สูงอายุไม่สามาถควบคุมอารมณ์ตัวเองได้ ผู้ที่ดูแลจะได้รับความเดือนร้อนอย่างแน่นอน สำหรับผู้ดูแลก็ต้องรู้จักวิธีรับมือกับผู้ป่วยความจำเสื่อมด้วย
สัญญาณเตือนสมองเสื่อม
- หลงลืมบ่อยกว่าปกติ อาการเริ่มต้นของโรคสมองเสื่อม จะค่อยๆ ลืมสิ่งต่างๆ ตะกี้ทำอะไร ตะกี้กินข้าวรึยัง ตะกี้กำลังจะทำอะไร
- มีปัญหาด้านความสัมพันธ์ พอจำไม่ได้ก็ส่งผลให้ทะเลาะกันคนในบ้าน เช่น กินข้าวไปแล้ว บอกว่า หิวอีก พอคนในบอกกินแล้ว ก็บอกว่ายังไม่กิน ก็มีปัญหากัน
- สับสนในเหตุการณ์ บางที่ก็สับสน ว่าทำหรือยังไม่ได้ทำ ตะกี้เข้าห้องน้ำแล้ว แต่สงสัยว่า เข้าห้องน้ำแล้วหรือยัง
- รู้สึกยากลำบากในการทำงานที่อยู่ประจำ รู้สึกว่างานมีความสับซ้อนมากขึ้น
- ติดขัดในการใช้ภาษา เริ่มนึกคำศัพท์ไม่ออก คิดนานขึ้น กว่าจะสื่อสารออกมาให้คนอื่นเข้าใจได้
- จำที่วางของไม่ได้ ปกติวางแว่นไว้หน้าทีวี แต่พอมาหากลับไม่มีทั้งที่ใส่แว่นอยู่
- ติดสินใจช้า สมองเริ่มทำงานช้า ทำให้การตัดสินใจในแต่ละอย่างช้ามากขึ้น
- สมาธิสั้น เพราะจำไม่ได้ว่าตะกี้ทำอะไรอยู่ จึงเปลี่ยนกิจกรรมไปเรื่อยๆ
- บุคลิกเปลี่ยนไป อาจจะเริ่มไม่มีความสุขกับการใช้ชีวิต เงียบมากขึ้น ไม่ร่าเริงเหมือกเดิมส่งผลให้บุคลิกเปลี่ยนไปได้
- แยกตัวจากสังคม พอบุคลิกเปลี่ยนไปเงียบขึ้น ก็เริ่มออกจากสังคม เพราะ สังคมอาจไม่เข้าใจสิ่งที่กำลังเป็นอยู่
สาเหตุสมองเสื่อมในผู้สูงอายุ
ความเสื่อมของสมองมีได้หลายสาเหตุ ซึ่งทางที่ดีที่สุดคือให้แพทย์พิจารณาหาสาเหตุจะถูกต้องแม่นย้ำกว่า แต่โดยปกติแล้วสาเหตุมาจากโรคเหล่านี้
- โรคของเซลล์สมองเสื่อม หรือ อัลไซเมอร์
- โรคจากหลอดเลือดในสมอง
ทั้ง 2 โรคนี้ เป็นโรคที่นำไปสูงภาวะสมองเสื่อมได้แต่ไม่สามารถกลับมาหายเป็นปกติได้ แต่สามารถรักษาให้ดีขึ้น และ ประคองไม่ให้แย่ขึ้น นอกจากนี้สมองเสื่อมยังมีโรคอื่นๆ ที่ทำให้เกิดภาวะสมองเสื่อมได้ด้วย ซึ่งเป็นกรณีที่สามารถหายได้ หรือ เป็นช่วงระยะเวลานึงนั้นเอง เช่น โรคไทรอยด์ หรือ ขาดวิตามินบี 12 เป็นต้น
อ่านต่อ : สมองเสื่อม กับ อัลไซเมอร์ ต่างกันอย่างไร
การรักษาภาวะสมองเสื่อม
- การใช้ยารักษา หากผู้ป่วยมีอาการรุนแรง การใช้ยาจึงเป็นสิ่งจำเป็นที่จะช่วยให้ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นได้ แต่ก็ยาบางชนิดก็จะส่งผลต่อร่างกายให้มีอาการคลื่นไส้ อาเจียน น้ำหนักลดลง จึงจำเป็นต้องอยู่ในการดูแลของแพทย์ และ ครอบครัวต้องมีความเข้าใจถืออาการอย่างมาก
- การรักษาโดยไม่ใช้ยา คือการหากิจกรรมทำเพิ่มเพื่อฟื้นฟูสมองให้สมองได้ใช้งานบ่อยขึ้น เช่น ให้สวดมนตร์ ช่วยคุยเรื่องในอดีต หรือ เต้นรำ ให้สมองได้ออกกำลัง ก็ถือว่าเป็นการรักษาด้วยเช่นกัน
วิธีการป้องกันโรคสมองเสื่อม
การป้องกันไม่ให้เป็นโรคสมองเสื่อมถือว่าเป็นทางเลือกที่ดีที่สุด เพื่อเป็นการรักษาสมองและความทรงจำเพื่อใช้ชีวิตไปให้อย่างยาวนาน จำบุคคลอันเป็นที่รักได้ หนึ่งในสาเหตุของสมองเสื่อมเกิดจากดวงตาที่ฟาฟ่างมองไม่ชัดทำให้สมองทำงานน้อยลง จึงทำให้สมองไม่ได้ค่อยได้ทำงาน จนทำให้เกิดความเสื่อมของสมอง ดังนั้น การป้องกันสามารถทำได้แบบนี้
- ดูแลดวงตาให้ดี ให้มองเห็นแจ่มชัดอยู่เสมอ
- หากิจกรรมทำเสมอ เช่น เล่นเกม อ่านหนังสือ ทำอาหาร ดูแลต้นไม้
- ออกไปพบปะกับผู้คน เพื่อให้มีโอกาสได้พูดคุยสื่อสารกัน
- ออกกำลังกายเป็นประจำ จะช่วยให้ระบบไหลเวียนโลหิตดีทั้งสมองและดวงตา
- ทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อสมอง
อาหารเสริมบำรุงสมองช่วยได้ไหม?
การกินอาหารเสริมบำรุงสมองช่วยให้ดีขึ้นได้ไหม ขึ้นอยู่กับปริมาณสารสกัดว่าเพียงพอต่ออาการหรือไม่ และ ขึ้นอยู่กับว่าภาวะสมองเสื่อมระยะไหน แต่จากงานวิจัยพบว่า การทานสารสกัดของ…มีส่วนช่วยให้ภาวะสมองเสื่อมดีขึ้น ซึ่งหากต้องการทานอาหารเสริมแนะนำให้ปรึกษาแพทย์ เภสัช หรือ ผู้เชี่ยวชาญเสียก่อน เพื่อจะได้รู้ว่าสามารถช่วยได้ระดับไหน และ มีข้อความระวังอะไรบ้าง
แหล่งข้อมูล